معرفی کوتاه

میل سوپاپ - تسمه تایمینگ

هماهنگ‌کننده‌ی نفس و ضربان موتور

در قلب هر موتور درون‌سوز، دو مکانیزم حیاتی برای تنظیم عملکرد دقیق سوپاپ‌ها و حرکت پیستون‌ها وجود دارد: میل سوپاپ و تسمه تایمینگ. این دو جزء، با نقش‌آفرینی در باز و بسته شدن سوپاپ‌ها در لحظه‌ی مناسب، تعیین می‌کنند که تنفس، احتراق و تخلیه گازها در چه زمانی انجام شود. هماهنگی دقیق بین میل‌لنگ و میل‌سوپاپ، برای حفظ راندمان، قدرت و مصرف بهینه سوخت حیاتی است.

در پیشرانه‌ی EF7 که در خودروهای دنا و سمند نصب شده، سیستم تایمینگ از نوع دو میل‌سوپاپ (DOHC) است.

میل سوپاپ ورودی و خروجی EF7 به‌صورت مجزا کنترل جریان هوا و خروج گاز را انجام می‌دهند.
دنده میل‌سوپاپ ورودی CVVT و دنده میل‌سوپاپ خروجی، از اجزای کلیدی در ارتباط تسمه تایم با میل‌سوپاپ هستند.
دنده تریگر زیمنس و دنده تریگر بوش، سنسورهای موقعیت میل‌سوپاپ را هدایت می‌کنند و برای کنترل لحظه‌ای تایمینگ توسط ECU استفاده می‌شوند.
درپوش دنده CVVT وظیفه محافظت و آب‌بندی مکانیزم تنظیم فاز میل‌سوپاپ را دارد.
همچنین هرزگرد تسمه سفت‌کن تایم ساعتی EF7، کشش یکنواخت تسمه تایم را حفظ می‌کند تا در دورهای بالا دچار لغزش نشود.

در موتورهای TU3 و TU5 که در خودروهایی مانند 206، رانا، SD و 207 رایج‌اند:

میل‌سوپاپ دود و هوا (TU5) عملکرد مجزای سوپاپ‌ها را تنظیم می‌کند.
دنده‌های A و E برای انتقال نیروی تسمه به میل‌سوپاپ‌ها طراحی شده‌اند.
در هر دو موتور، هرزگرد تسمه سفت‌کن تایم ساعتی برای تنظیم کشش تسمه به کار می‌رود و از پرش دندانه جلوگیری می‌کند.

در موتور XU7 که در پژو 405، پارس و سمند استفاده می‌شود:

از یک میل‌سوپاپ واحد و دنده میل‌سوپاپ جهت انتقال نیرو استفاده می‌شود.
کاسه‌نمد میل‌سوپاپ برای آب‌بندی محل عبور میل‌سوپاپ و جلوگیری از نشت روغن طراحی شده است.
همچنین هرزگرد تسمه سفت‌کن تایم در این سیستم، وظیفه نگهداری تسمه را دارد.

در سایر موتورهای رایج ایران مثل M13 (پراید، تیبا) نیز قطعاتی مانند دنده میل‌سوپاپ به‌عنوان عنصر انتقال قدرت تایمینگ به‌کار می‌رود.
در موتور K4M مورد استفاده در L90 و ساندرو، پولک‌های پشت میل‌سوپاپ بزرگ و کوچک برای آب‌بندی انتهای میل‌سوپاپ و جلوگیری از نشتی استفاده می‌شوند.

هر یک از این قطعات، گرچه ممکن است در ظاهر ساده باشند، اما کارکرد اشتباه در یکی از آن‌ها می‌تواند به اختلال کامل در زمان‌بندی موتور، کاهش قدرت، مصرف بالای سوخت، و حتی برخورد سوپاپ با پیستون و خرابی کامل موتور منجر شود.